Elke ouer ken die scenario: jou klein engeltjie begin skool en skielik verander hulle gedrag. Daardie oulike, gehoorsame kleuter wat altyd met ‘n glimlag gesorg het vir skaterlaggies, raak nou moeiliker om te hanteer. Hulle is meer emosioneel, raak maklik gefrustreerd, of wil sommer net nie saamwerk nie. Maar hoekom gebeur dit? Kom ons delf bietjie dieper.
‘n Nuwe Fase, Nuwe Reëls
Vir baie kleuters is die oorgang na skool ‘n groot sprong. Skielik is daar nuwe reëls, roetines, en baie meer mense om mee oor die weg te kom. Hulle begin nou leer hoe om op hulself te vertrou en hoe om saam met ander kinders te speel en werk.
Die skooljare is gevul met nuwe verantwoordelikhede en baie kleingoed moet leer om hul emosies beter te beheer. Dit kan ‘n groot aanpassing wees en dit is juis hierdie verandering wat dikwels lei tot ‘n verandering in hul gedrag.
Moegheid Speel ‘n Groot Rol
Skooldae kan baie lank wees, veral vir ‘n kind wat nog gewoond is aan die vryheid van kleuterskool of tuis wees. Hulle moet vir lang tye stilsit, luister, en aandag gee – iets wat vir enige kind ‘n uitdaging is. Dit is dus nie vreemd dat jou kind aan die einde van die dag moeg en grumpy kan wees nie.
Hulle is moeg van al die nuwe stimulasie en vereistes. Dit is belangrik om hierdie tye van die dag te beplan en vir jou kind ‘n kans te gee om af te skakel met iets soos ‘n peuselhappie of ‘n stil speletjie voordat julle aandaktiwiteite aanpak.
Onafhanklikheid Teenoor Behoefte aan Ouerlike Riglyne
Skoolgaande kinders is nou op ‘n punt waar hulle meer onafhanklik wil wees, maar hulle het steeds jou liefde, aandag en goedkeuring nodig. Hierdie balans tussen onafhanklikheid en ‘n behoefte aan sekuriteit kan verwarrend wees vir ‘n kind. Hulle toets dikwels grense – beide by die huis en by die skool – om te sien hoe ver hulle kan gaan en wat die reëls is.
Gedrag as ‘n Reaksie op Vrees en Angs
‘n Groot deel van jou kind se gedrag kan ook toegeskryf word aan angs en vrees wat dikwels saamkom met nuwe situasies soos skool. Hulle kan bang wees vir nuwe dinge soos toetse, kritiek of selfs om aan nuwe aktiwiteite deel te neem.
Hierdie vrees kan soms uitloop in gedrag soos om te huil, terug te trek, of selfs om aggressief te wees. As ouer is dit belangrik om hierdie gevoelens te erken en jou kind te ondersteun deur hulle aan te moedig om hul vrese in die gesig te staar en dit stap vir stap te oorkom.
Die Nuwe Reëls en Roetines
Skool stel kinders bekend aan nuwe roetines en reëls wat dikwels verskil van dié wat hulle by die huis gewoond is. Byvoorbeeld, by die skool moet hulle wag vir hul beurt om te praat, op ‘n spesifieke manier hul skooltas pak, en hulle moet aan reëls voldoen wat hulle dalk nie altyd verstaan nie. Hierdie nuwe omgewing kan kinders soms oorweldig en dit kan lei tot verwarring en frustrasie wat dan in hul gedrag na vore kom.
Hoe Kan Jy As Ouer Help?
Vestig Familieroetines en Reëls: Dit help om vir jou kind ‘n roetine by die huis te hê wat hulle voorberei vir die skool. Dinge soos ‘n vaste tyd om huiswerk te doen of om self hulle skooltas te pak, help om ‘n gevoel van verantwoordelikheid te kweek.
Gee Duidelike en Positiewe Instruksies: Dit help om jou kind te lei deur duidelike instruksies te gee. Sê dinge soos: “Sit asseblief jou skoene by die deur” of “Was jou hande voordat ons eet.” Hierdie eenvoudige opdragte help kinders om hulself beter te oriënteer.
Gebruik Herinnerings: Soms is kinders vergeetagtig of maklik afgelei, en herinneringe kan hulle help om op koers te bly. Begin byvoorbeeld met ‘n aankondiging soos “Ons gaan nou gou winkels toe,” en herinner hulle dan weer ‘n minuut later: “Net een speletjie klaar speel en dan gaan ons.”
Positiewe Aandag en Lof: Kinders floreer onder positiewe aandag. Skenk jou kind aandag wanneer hulle iets reg doen en prys hulle vir goeie gedrag. Dit help om hul selfbeeld op te bou en moedig hulle aan om aan te hou met goeie gedrag.
Algemene Gedragsveranderinge by Kleuters en Hoe om Dit te Hanteer
Angs: Baie kinders ervaar ‘n mate van angs wanneer hulle met nuwe situasies soos skool te doen kry. Ondersteun jou kind deur hulle te help om hierdie gevoelens te verwoord en hulle te loof wanneer hulle iets doen wat hulle vrees.
Baklei en Onenigheid: Konflik is deel van kinders se sosiale ontwikkeling. As jou kind met ‘n klasmaat of sussie baklei, probeer om hulle te leer hoe om konflikte op te los en oor hulle verskille te werk.
Vriende Maak: Skool bring baie nuwe vriende en speelmaats in jou kind se lewe. Ondersteun jou kind deur speelafsprake te reël of om hulle aan te moedig om by naskoolse aktiwiteite aan te sluit om nuwe vriende te maak.
Swak Gedrag soos Lieg of Skel: Hierdie is dikwels deel van kinders se ontwikkeling en hulle probeer net om grense te toets. Leer jou kind oor die belangrikheid van eerlikheid en respek.
Vloek: As jou kind skielik ‘n paar kleurvolle woorde oppik, maak seker jy verduidelik dat sekere woorde mense seermaak of beledig. Kinders verstaan dat woorde impak het, en hulle leer vinnig wat aanvaarbaar is en wat nie.
Geduld en Empatie Gaan Ver
Die veranderinge in jou kind se gedrag is dikwels ‘n refleksie van die uitdagings en aanpassings wat hulle moet maak as deel van hul groei. Wees geduldig en gee jou kind die ruimte om foute te maak en te leer. Jou rol as ouer is om hulle deur hierdie uitdagings te help en hulle die vaardighede te leer wat hulle nodig het om suksesvol te wees. Met liefde, begrip en ‘n stewige hand sal hulle binnekort floreer, nie net by die skool nie, maar in elke nuwe uitdaging wat hulle teëkom.